คุณเคยสังเกตไหมว่าเวลาเปียกเท้าแล้วเหยียบพื้น รอยเท้าของคุณดูแปลกๆ? หรือรู้สึกว่าการเดินของคุณไม่เหมือนคนอื่น? อาจเป็นเพราะคุณมีภาวะอุ้งเท้าสูงที่หลายคนมองข้ามไป แต่จริงๆ แล้วปัญหานี้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด!
จากข้อมูลทางการแพทย์พบว่า อุ้งเท้าสูงหรือเท้าโก่งพบได้ประมาณ 20% ของประชากร แต่คนไทยส่วนใหญ่ไม่รู้ตัวว่าตนเองมีปัญหานี้ จนกระทั่งเริ่มมีอาการปวดเท้า รองช้ำ หรือข้อเท้าพลิกบ่อยๆ ซึ่งหากปล่อยไว้นานอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงขึ้นได้
ก่อนที่เราจะมาดูวิธีแก้ไข มาเช็คกันก่อนว่าคุณมีภาวะอุ้งเท้าสูงหรือเปล่า ด้วยเทคนิคง่ายๆ ที่เรียกว่า "Wet Test" หรือ การทดสอบด้วยน้ำ
ประเภทเท้า | รูปแบบรอยเท้า | ลักษณะ |
---|---|---|
เท้าปกติ | เห็นรอยเท้าประมาณครึ่งหนึ่งตรงกลาง | มีช่องว่างปานกลางระหว่างส้นกับปลายเท้า |
เท้าแบน | เห็นรอยเท้าเกือบทั้งหมด | ไม่มีช่องว่างหรือมีช่องว่างน้อยมาก |
อุ้งเท้าสูง | เห็นเฉพาะส้นเท้าและปลายเท้า | มีช่องว่างมากหรือไม่มีรอยตรงกลางเลย |
เทคนิคเสริม: สังเกตรองเท้าคู่เก่าของคุณ หากพบว่าขอบด้านนอกสึกมากกว่าด้านใน แสดงว่าคุณมีแนวโน้มที่จะเป็นอุ้งเท้าสูง เพราะน้ำหนักตกไปที่ขอบนอกของเท้ามากกว่าปกติ
ภาวะอุ้งเท้าสูงไม่ใช่แค่เรื่องรูปลักษณ์ แต่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพอย่างจริงจัง เพราะการที่เท้าไม่สามารถกระจายน้ำหนักได้อย่างเท่าเทียมกัน ทำให้เกิดปัญหาต่างๆ ดังนี้:
เป็นปัญหาที่พบบ่อยที่สุดในคนอุ้งเท้าสูง เกิดจากการที่เส้นเอ็นใต้ฝ่าเท้าถูกดึงตึงมากเกินไป จนเกิดการอักเสบ ทำให้รู้สึกปวดแสบร้าวที่ส้นเท้า โดยเฉพาะตอนเช้าเมื่อลงเท้าครั้งแรก
เนื่องจากน้ำหนักตัวเทมากไปที่ลูกเท้าและปลายเท้า ทำให้เกิดอาการปวดแสบร้าวบริเวณดังกล่าว รู้สึกเหมือนเหยียบก้อนหินอยู่ตลอดเวลา
อุ้งเท้าสูงทำให้การทรงตัวไม่ดี เพราะพื้นผิวสัมผัสกับพื้นน้อย ส่งผลให้ข้อเท้าพลิกได้ง่าย โดยเฉพาะเวลาเดินบนพื้นไม่เรียบหรือทำกิจกรรมที่ต้องเปลี่ยนทิศทางเร็วๆ
เป็นภาวะที่นิ้วเท้าโค้งงอเหมือนเล็บนก เกิดจากความไม่สมดุลของกล้ามเนื้อ ทำให้เดินลำบาก และเสียดสีกับรองเท้า จนเกิดเป็นตาปลาที่นิ้วเท้า
เกิดจากการรับแรงกดมากเกินไปที่บริเวณส้นเท้า ลูกเท้า และขอบเท้า ทำให้ผิวหนังแข็งตัวเป็นตาปลา ซึ่งถ้าหนามากจะเจ็บปวดมาก
การที่เท้าไม่ดูดซับแรงกระแทกได้ดี ทำให้กระดูกเมทาทาร์ซัล (กระดูกใต้ลูกเท้า) ได้รับแรงกระแทกมากเกินไป จนอาจเกิดรอยแตกเล็กๆ ที่สะสมเป็นรอยแตกใหญ่
เนื่องจากเท้าเป็นฐานของการทรงตัว หากภาวะอุ้งเท้าสูงส่งผลให้การเดินไม่สมดุล จะส่งผลกระทบต่อไปยังข้อเข่า ข้อสะโพก และกระดูกสันหลัง ทำให้เกิดอาการปวดตามมา
เตือน! หากคุณมีอาการข้างต้น 3 อย่างขึ้นไป และเป็นมานานกว่า 3 เดือน ควรพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง
การเข้าใจสาเหตุจะช่วยให้เราวางแผนการดูแลและรักษาได้อย่างเหมาะสม โดยสาเหตุของอุ้งเท้าสูงสามารถแบ่งได้เป็น:
เป็นสาเหตุที่พบมากที่สุด ร้อยละ 68 ในผู้หญิง และ 20 ในผู้ชาย เป็นภาวะที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม หากพ่อแม่หรือญาติใกล้ชิดมีอุ้งเท้าสูง ลูกหลานจะมีโอกาสเป็นได้สูงขึ้น
โรคทางระบบประสาทบางชนิด เช่น Charcot-Marie-Tooth disease, โปลิโอ, หรือเบาหวานที่ส่งผลต่อเส้นประสาทส่วนปลาย อาจทำให้กล้ามเนื้อทำงานไม่สมดุล จนเกิดเป็นเท้าโก่งขึ้น
การบาดเจ็บที่เท้าหรือข้อเท้าในอดีต โดยเฉพาะการบาดเจ็บที่เอ็นหรือกล้ามเนื้อ อาจทำให้โครงสร้างเท้าเปลี่ยนไป และเกิดเป็นอุ้งเท้าสูงในภายหลัง
กล้ามเนื้อบางกลุ่มอ่อนแอ หรือตึงตัวมากเกินไป โดยเฉพาะกล้ามเนื้อที่ควบคุมอุ้งเท้า อาจส่งผลให้เกิดภาวะอุ้งเท้าสูงได้
แม้ว่าอุ้งเท้าสูงจะเป็นปัญหาที่ดูซับซ้อน แต่สามารถจัดการและบรรเทาอาการได้ด้วยวิธีการง่ายๆ ที่คุณทำเองได้ที่บ้าน พร้อมกับคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ:
การเลือกรองเท้าสำหรับคนอุ้งเท้าสูงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด เพราะรองเท้าที่เหมาะสมจะช่วยกระจายน้ำหนักและลดการกดทับที่จุดเสี่ยง
คุณสมบัติที่รองเท้าต้องมี:แผ่นรองเท้าอุ้งเท้าสูงเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยเติมเต็มช่องว่างใต้อุ้งเท้า ทำให้น้ำหนักกระจายไปทั่วเท้าได้ดีขึ้น
ประเภทแผ่นรองที่แนะนำ:การออกกำลังกายที่เหมาะสมจะช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเท้า
ท่าแนะนำที่ทำได้ทุกวัน:การนวดเท้าเป็นประจำจะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต และลดความตึงตัวของกล้ามเนื้อ
เทคนิคการนวด:แม้ว่าการดูแลตัวเองจะช่วยได้มาก แต่บางกรณีต้องได้รับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
การเลือกรองเท้าสำหรับคนอุ้งเท้าสูงต้องมีหลักการที่ชัดเจน เพื่อให้ได้รองเท้าที่ช่วยรองรับและลดปัญหาได้จริง ไม่ใช่แค่ซื้อรองเท้าแพงๆ แล้วหวังว่าจะดีขึ้น
ต้องมีส่วนที่ยกขึ้นมารองรับอุ้งเท้า โดยไม่สูงจนไป ควรรู้สึกสบายและไม่กดทับจนเจ็บ หากรองเท้าไม่มี สามารถใช้แผ่นรองเสริมได้
เนื่องจากเท้าโก่งดูดซับแรงกระแทกได้น้อย จึงต้องเลือกรองเท้าที่มีพื้นยางนุ่ม หรือมีระบบ Cushioning ที่ดี โดยเฉพาะบริเวณส้นเท้าและลูกเท้า
รองเท้าต้องมีพื้นที่เพียงพอสำหรับนิ้วเท้า ไม่คับจนเกินไป และลึกพอที่จะใส่แผ่นรองเสริมได้ หากจำเป็น
เนื่องจากคนอุ้งเท้าสูงมักมีปัญหาเรื่องความสมดุล รองเท้าควรมีระบบยึดที่ดี เช่น เชือก, สายรัด หรือการออกแบบที่ห่อหุ้มเท้าได้ดี
เป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดสำหรับการใช้งานประจำวัน เพราะมีระบบรองรับและดูดซับแรงกระแทกที่ดี มีหลายรุ่นที่ออกแบบมาเฉพาะสำหรับคนที่มีปัญหาเท้า
🥿รองเท้าหุ้มส้นเหมาะสำหรับการทำงานหรือใส่เป็นทางการ ควรเลือกแบบที่มีส้นไม่สูงเกิน 3 เซนติเมตร และมีพื้นนุ่ม สามารถใส่แผ่นรองเสริมได้
🩴รองเท้าแตะสุขภาพสำหรับใส่ในบ้านหรือพักผ่อน ควรเลือกแบบที่มีการรองรับอุ้งเท้าในตัว และมีสายรัดที่ข้อเท้าเพื่อเพิ่มความมั่นคง
นอกจากการใส่รองเท้าที่เหมาะสมแล้ว การปรับไลฟ์สไตล์ก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน เพื่อลดปัญหาและป้องกันไม่ให้ภาวะอุ้งเท้าสูงส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน
เป็นการออกกำลังกายที่ดีที่สุดสำหรับคนอุ้งเท้าสูง เพราะไม่มีแรงกระแทกกับเท้า แต่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อทั่วร่างกาย
🚴♀️ปั่นจักรยานช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของขาโดยไม่กระแทกเท้า ควรปรับความสูงของเบาะและตำแหน่งของแป้นเหยียบให้เหมาะสม
🧘♀️โยคะช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นและความสมดุล มีท่าเฉพาะที่ช่วยยืดกล้ามเนื้อเท้าและน่อง
ข้อควรจำ: การดูแลอุ้งเท้าสูงเป็นเรื่องระยะยาว ต้องอดทน และทำอย่างสม่ำเสมอ ผลลัพธ์จะค่อยๆ ดีขึ้นภายใน 3-6 เดือน หากทำตามคำแนะนำอย่างถูกต้อง
แม้ว่าการดูแลตัวเองจะช่วยได้มาก แต่ในบางกรณีภาวะอุ้งเท้าสูงอาจต้องได้รับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีอาการดังต่อไปนี้:
แพทย์จะทำแบบเท้าเฉพาะบุคคล แล้วสั่งทำแผ่นรองที่เหมาะสมที่สุด ซึ่งจะให้ผลดีกว่าแผ่นรองทั่วไปมาก
🏥กายภาพบำบัด (Physical Therapy)นักกายภาพบำบัดจะสอนการออกกำลังกายเฉพาะ และใช้เครื่องมือพิเศษในการรักษา เพื่อเพิ่มความแข็งแรงและความยืดหยุ่น
💊การฉีดยาในกรณีที่มีการอักเสบรุนแรง แพทย์อาจฉีดยาต้านอักเสบ (Steroid) เข้าไปในจุดที่อักเสบ
🔪การผ่าตัดเป็นทางเลือกสุดท้าย สำหรับกรณีที่รุนแรงมากและไม่ตอบสนองต่อการรักษาอื่น แพทย์อาจต้องปรับโครงสร้างกระดูกหรือเอ็น
เริ่มต้นด้วยแผ่นรองแบบนุ่มก่อน (ซิลิโคนหรือโฟม) ถ้าไม่ดีขึ้นใน 2-3 สัปดาห์ ค่อยลองแบบที่แข็งกว่า หรือปรึกษาแพทย์
ทำทุกวันวันละ 15-20 นาที ดีกว่าทำครั้งเดียวยาวๆ สัปดาห์ละครั้ง ความสม่ำเสมอสำคัญกว่าความรุนแรง
จดบันทึกอาการปวด ความรุนแรง และสิ่งที่ทำให้ดีขึ้นหรือแย่ลง จะช่วยให้แพทย์วินิจฉัยและรักษาได้ถูกต้องขึ้น
ภาวะอุ้งเท้าสูงหรือเท้าโก่ง ถึงแม้จะเป็นปัญหาที่พบได้บ่อย แต่หากได้รับการดูแลที่ถูกต้อง ก็สามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติและมีคุณภาพ การเข้าใจปัญหา การตรวจสอบด้วยตัวเอง และการดูแลอย่างเหมาะสม จะช่วยป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงขึ้น
การมีอุ้งเท้าสูงไม่ได้หมายความว่าคุณจะต้องทนกับความเจ็บปวดหรือข้อจำกัดในการใช้ชีวิต ด้วยความรู้ที่ถูกต้องและการดูแลที่เหมาะสม คุณสามารถก้าวเดินไปสู่ชีวิตที่มีสุขภาพเท้าที่ดีได้อย่างแน่นอน
หากคุณมีปัญหาเท้าแบนร่วมด้วย หรือเป็นสาวออฟฟิศที่กำลังมองหารองเท้าที่ใส่สบายทั้งวัน แนะนำให้อ่านบทความนี้:
💼 สาวออฟฟิศเท้าแบน: วิธีเลือกรองเท้าที่ใส่สบายทั้งวันทำงาน
เท้ากว้างใส่รองเท้าแบบไหนดี? 👠 คู่มือเลือกรองเท้าที่สวยและสบาย สำหรับสาวออฟฟิศที่ไม่อยากประนีประนอม
เลือกรองเท้าที่เหมาะสมกับสุขภาพเท้าของคุณ พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ
สนใจดูสินค้าร้าน KiKi Shoes ทั้งหมด คลิกลิงก์นี้เลย
👟 เยี่ยมชม KiKi Shoes ออนไลน์